Bệnh lem lép hạt lúa 17/08/2018

Tiến sỹ Nguyễn Minh Tuyên

 

Trong thực tế sản xuất lúa hiện nay, bệnh lem lép hạt thường xuyên xảy ra trên đồng, và xảy ra trong tất cả các vụ lúa. Bệnh có xu thế ngày càng tăng lên trong điều kiện thâm canh lúa hiện nay, đã làm ảnh hưởng lớn đến năng suất và đặc biệt làm giảm đáng kể chất lượng lúa gạo của Việt Nam.

 

* Triệu chứng và tác nhân gây bệnh:

Bệnh lem lép hạt lúa là tên gọi của hiện tượng hạt lúa bị lửng hoặc lép, bên trong đó gạo rất ít, hoặc lép thì bên trong hoàn toàn không có gạo. Khi hạt lúa bị lửng và lép, có thể kèm theo triệu chứng vỏ hạt lúa và hạt gạo bị đổi màu tùy theo tác nhân gây ra.

 

Bệnh lem lép hạt lúa do nhiều tác nhân gây ra trong giai đoạn lúa trổ bông:

 

* Do những yếu tố môi trường như:

- Thiếu dinh dưỡng như: thiếu các nguyên tố đa, trung và vi lượng, đất bị chua phèn.

- Do thiếu nước, nhất là lúc trổ.

- Bị mưa to, gió lớn lúc trổ.

- Bị sốc nhiệt độ (nóng quá hoặc lạnh quá) lúc trổ.

 

* Do các loài dịch hại gây ra dưới đây:

- Cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng, ánh sáng và nước.

- Do các loài vi khuẩn gây hại.

- Do các loài nấm bệnh.

- Do nhện gié và các côn trùng gây ra. 

 

Điều kiện thích hợp cho bệnh phát sinh phát triển: 

Đối với yếu tố dinh dưỡng thì có thể xảy ra ở tất cả các vụ trong năm. Còn lại tùy theo mùa vụ mà các tác nhân gây lem lép hạt sẽ khác nhau. 

Vụ Hè Thu, nếu bị mưa to, gió lớn, nắng nóng lúc trổ bông, thời tiết nóng ẩm vụ Hè Thu cũng rất thích hợp cho các loài vi khuẩn như bạc lá, các nấm như khô vằn, và nhện gié phát triển gây hại nặng… 

Vụ Đông Xuân, nếu ruộng bị bón dư phân đạm, lại gieo sạ dày, thời tiết âm u, ít nắng, đêm có sương mù nhiều và se lạnh thì thường bị các loài nấm bệnh như Đạo ôn gây hại nặng… 

 

Biện pháp phòng trừ: 

Để phòng trừ lem lép hạt lúa, cần áp dụng tổng hợp các biện pháp sau: 

- Chọn giống lúa kháng sâu, bệnh. 

- Xử lý hạt giống trước khi trồng. 

- Thau chua rửa mặn, khử độc hữu cơ cho đất. 

- Gieo cấy đúng thời vụ, với mật độ thích hợp. 

- Bón phân đầy đủ và cân đối, cung cấp thêm các loại trung, vi lượng. 

- Phòng trừ tốt các loại côn trùng, nhện và bệnh hại. Trong thực tế, tác nhân chính gây lem lét hạt trên lúa là do các loài vi sinh vật và nhện gié gây hại. Vì vậy, khi điều kiện thời tiết thích hợp cho bệnh hại và nhện gié phát triển thì phun phòng ngừa một trong các loại thuốc sau vào giai đoạn trước trổ và sau khi trổ đều: 

+Vụ Hè Thu với các loại thuốc trừ nấm bệnh như Dipomate 430SC, bệnh bạc lá như Saipan 2SL, bệnh khô vằn như Saizole 5SC; nhện gié như Sulox 80WP/ Saromite 73EC. 

+Vụ Đông Xuân với các loại thuốc đạo ôn như Trizole 400SC, Sagograin 300EC  

 

   

 

Tin cùng loại

Đặc tính: Trưởng thành đực có cánh dài 1,2 mm có màu xanh vàng nhạt. Trưởng thành cái không có cánh và được bọc bằng vỏ nâu, phồng lên hình bán cầu dài 2,5 - 3 mm. Rệp vảy nâu bám dính vào cành lá hút dịch cây làm cho cành lá kém phát triển, thường gây hại vào mùa khô.

Ruồi đục trái là dịch hại quan trọng ở vùng ôn đới, cận nhiệt đới và nhiệt đới. Nhiều vùng trồng xoài ở Viêt Nam, ruồi gây hại nghiêm trọng.Ruồi thích đẻ trứng trên trái chín, nhưng cũng đẻ cả trên trái còn xanh. Vỏ trái nơi ruồi đục có màu đen, mềm, ứa nhựa hấp dẫn côn trùng,

Bắt đầu vào mùa khô, biên độ nhiệt ngày và đêm khu vực Miền Đông - Tây Nguyên rất lớn. Ban ngày nhiệt độ khá nóng lên tới 35-38˚C, tuy nhiên về đêm nhiệt độ xuống thấp chỉ còn 18-20˚C. Với sự chênh lệch nhiệt độ này sẽ gây ra hiện tượng sốc nhiệt cho cây sầu riêng.

Phân bón lá Đa lượng - Trung lượng Sinh học SPC-KALI SILIC là phân bón dạng lỏng chứa Axit Humic, Kali, Silic, trong đó Silic là một nguyên tố thường bị lãng quên nhưng có nhiều lợi ích đối vói thực vật bao gồm cả việc tăng cường thành vách tế bào

Phân bón sinh học SPC - NPK 5-5-15 là phân bón dạng lỏng chứa các nguyên tố đa lượng Đạm, Lân, Kali và Axit Humic, trong đó Kali chiếm tỷ lệ cao gấp 3 lần Đạm, Lân, do đó phân SPC - NPK 5-5-15 rất thích hợp để phun lên các loại cây trồng vào những giai đoạn ra hoa - kết trái, dướng trái, nuôi hạt....

Rầy bông xoài là côn trùng gây hại phổ biến khi xoài ở giai đoạn ra bông, trái non. Trong một thời gian ngắn, gặp điều kiện thuận lợi,  rầy có thể bộc phát thành dịch. Rầy đẻ trứng, chích hút bông và cuống làm bông khô, rụng, ngoài ra dịch nhựa tươm ra từ vết chích.

Phân bón lá Đa lượng-Trung lượng Sinh học KALI SILIC là phân bón dạng lỏng chứa Axit Humic, Kali và Silic, trong đó Silic là một nguyên tố thường bị lãng quên nhưng có nhiều lợi ích đối với thực vật bao gồm cả việc tăng cường thành vách tế bào.

Phân bón lá Sinh học SPC-NPK 5-5-15 là phân bón dạng lỏng chứa các nguyên tố đa lượng Đạm, Lân, Kali và Axit Humic, trong đó Kali chiếm tỷ lệ cao gấp 3 lần Đạm và Lân, do đó phân SPC-NPK 5-5-15 rất thích hợp để phun lên các loại cây trồng vào những giai đoạn ra hoa – kết trái, dưỡng trái, nuôi hạt…

Sâu non muỗi hành di chuyển lên phần giữa của bẹ và thân, rồi xâm nhập vào đỉnh sinh trưởng, tại đây sâu cắn phá gây hại và thải ra chất độc có trong nước miếng làm gốc bẹ lúa phồng to, bên trong rỗng, sau đó đọt lúa phát triển bất thường thành ống như lá hành có màu trắng nhạt, rộng khoảng 1 cm, dài 10-30 cm.

Sâu keo có phổ ký chủ rất rộng, gây hại trên hơn 80 loài cây thực vật, thích cắn phá trên cây họ Hòa thảo như ngô, lúa, lúa miến, mía và cả trên đậu nành, lạc (đậu phộng), khoai lang, cà chua, rau cải, bông vải, được Châu Âu đưa vào danh mục kiểm dịch.

  • Trụ sở Chính
  • CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO VỆ THỰC VẬT SÀI GÒN
  • Nguyễn Văn Quỳ, khu phố 1, phường Tân Thuận Đông, quận 7, TP.HCM
  • Mã số thuế: 0300632232
  • Tel: (028) 38 733 295 - 38 732 077
  • Fax: (028) 38 733 003 - 38 733 391
  • Website: www.spchcmc.vn - Email: info@spchcmc.vn
  • Xí nghiệp Bảo vệ Thực vật Sài Gòn
  • XÍ NGHIỆP CÔNG TY CỔ PHẦN BẢO VỆ THỰC VẬT SÀI GÒN
  • Lô C1-C3 Khu công nghiệp Hiệp Phước, xã Hiệp Phước, huyện Nhà Bè, TP.HCM
  • Tel: (028) 3873 4089 - Fax: (028) 3873 4090
  • Đơn vị trực thuộc
  • Kết nối chúng tôi